Collection of Mana

De Secret of Mana Collection lijkt een verzameling van oude games die we in de jaren 90 allang konden spelen, maar vergis je niet: op deze collectie staat een verborgen parel, die tot dit jaar niet in het Engels is uitgebracht.

Op de collectie staan drie games: Final Fantasy Adventure, Secret of Mana en Trials of Mana. Dat klinkt bij elkaar een samengeraapt hoopje, maar in thuisland Japan zijn alle drie de games deel van dezelfde serie: Seiken Densetsu. De drie spellen op de Secret of Mana Collection zijn rechtstreekse ports en spelen identiek aan de originele versies die voor oudere spelcomputers uitkwamen.

Final Fantasy Adventure

Final Fantasy Adventure verscheen oorspronkelijk voor de Game Boy in 1991. De Japanse naam werd omgewisseld voor het hier veel bekendere Final Fantasy, maar stiekem had de game niet veel met die franchise te maken. Adventure moest een tegenhanger zijn van The Legend of Zelda, met een grotere nadruk op acties en het oplossen van puzzels.

Dat is ook duidelijk terug te zien in de gameplay. Je bekijkt de spelwereld van bovenaf en hakt rond met je wapens. In eerste instantie heb je alleen een zwaard, maar naarmate je verder komt krijg je een uitgebreidere uitrusting. De game is in eerste instantie zwart-wit, maar in de collectie kun je kleurfilters inschakelen om het er allemaal iets minder grauw uit te laten zien.

Final Fantasy Adventure is geinig voor een nostalgische trip, maar nieuwkomers kunnen beter wegblijven van de game. Het spel is allesbehalve goed oud geworden en voelt wat lomp en beholpen aan. Het warrige verhaal wordt ook amper goed uitgeschreven in de lokalisatie, waardoor het doodsimpel is om te verdwalen in deze game.

Secret of Mana

Dat is gelukkig niet het geval bij Secret of Mana, dat de tand des tijds uitstekend heeft overleefd. Ook deze game speel je van bovenaf, maar dit vervolg is veel meer een actie-rpg geworden. Het wat simpele verhaal voelt een beetje als een sprookje, wat de game een tijdloos gevoel heeft gegeven. Dat wordt versterkt door de prachtige, kleurrijke sprites en de subtiele muziek, waarmee een 2D-wereld wordt neergezet die qua sfeer sindsdien zelden is geëvenaard.

Bijkomend voordeel is de multiplayeroptie. Je hebt in Secret of Mana twee teamgenoten, die allebei door andere mensen bestuurd kunnen worden. De optie werkt in de collectie helaas alleen lokaal, waardoor je niet online samen met vrienden kunt spelen. Zonde, vooral als je bedenkt dat Nintendo bij oude NES- en SNES-games op de Switch wel gewoon online multiplayer biedt.

Square Enix bracht recent ook een remake van Secret of Mana uit, maar deze zit vol glitches en rare designkeuzes. Wie dit spel vandaag de dag opnieuw wil spelen, kan beter deze collectie in huis halen.

Trials of Mana

Het absolute hoogtepunt van de Secret of Mana Collection zit hem in de derde game, getiteld Trials of Mana. Een spel dat tot op heden nooit officieel voor het Westen is gelokaliseerd. Een exacte reden daarvoor is nooit gegeven: volgens geruchten was het omdat Square Enix in het Westen de game Secret of Evermore uitbracht. Daarnaast zou het gigantische script de moeite niet waard zijn, zo vlak voor de verkoop van de volgende generatie spelcomputers.

Door dat besluit van Square Enix hebben we in Europa één van de beste jrpg's van die generatie gemist. Trials of Mana was op het moment van verschijning zijn tijd namelijk ver vooruit. De game is net als zijn voorganger een actie-rpg, maar dan met een verfijnd en sneller gevechtssysteem. Het gedetailleerde spritewerk bevat subtiele schaduweffecten en kleurdetails, waardoor het op een oude CRT-tv soms leek alsof je naar een driedimensionale wereld keek, zonder de sfeer van een SNES-game teniet te doen.

In Trials of Mana kun je een driekoppige groep samenstellen, waarbij je kunt kiezen uit maar liefst zes hoofdrolspelers. Je keuze bepaalt hoe het verhaal van de game verloopt. Iedere hoofdrolspeler heeft een andere startmissie en een ander doel, waardoor je het spel meermaals kunt doorspelen en steeds een compleet andere ervaring hebt.

Gelaagd en genuanceerd

Het verhaal van de game is vrij simpel: je moet mythische monsters verslaan om de wereld te redden. Maar op de achtergrond speelt een gelaagd en genuanceerd subverhaal, waarvan je de weerga pas ziet zodra je met meerdere personages door de game bent gelopen. Het is een absoluut hoogtepunt qua verhaalvertelling voor Square, met genoeg tekst om een dik fantasyboek mee te vullen.

Ieder personage kan op termijn kiezen om een nieuwe klasse te ontgrendelen. Hoewel gamereeksen zoals Final Fantasy al de mogelijkheid boden van klasse te wisselen in een 16-bits-rpg, moet je in Trials of Mana kiezen uit één van de twee beschikbare klassen - waarvan ieder weer in twee andere klassen kan veranderen. Inmiddels zijn we games van zo'n grote schaal wel gewend, maar in de dagen van de Super Nintendo was Trials of Mana niet te evenaren: niet alleen kon je kiezen uit zes helden met zes totaal andere verhalen, maar die helden konden zich ook op allemaal verschillende manieren ontwikkelen.

Ook deze game biedt de mogelijkheid om samen met vrienden te spelen, maar is hier iets beperkter in: je kan slechts met één speler samenwerken, waardoor een derde figuur altijd door de computer bestuurd wordt. Helaas werkt ook deze co-opmodus alleen lokaal en niet online.

Eindelijk

Maar laat dat je niet afschrikken. Trials of Mana is een jrpg die iedereen met een warm hart voor het SNES-tijdperk gespeeld moet hebben - wat in 2019 ein-de-lijk mogelijk is. Heb je de game stiekem al eens gespeeld met behulp van de zeer uitgebreide fanvertaling die geëmuleerd kon worden? Dan wordt het tijd dat je de makers van dit meesterwerk eens betaalt door deze collectie in huis te halen.

Schrikken de ruwe pixels van de jaren '90 je trouwens af? Niet getreurd, want er komt een 3D-remake van Trials of Mana in 2020 uit, die er nu al beter uitziet dan de halfslachtige Secret of Mana-remake van vorig jaar. Het is een mooie tijd voor fans van deze obscure parel.

Conclusie

Trials of Mana is een van de beste games uit de jaren 90, die nu eindelijk legaal in het Engels te spelen is. Alleen al de lokalisatie van die game rechtvaardigt het hoge prijskaartje van wat in feite een verzameling oude roms is. En dan krijg je er nog een leuke nostalgietrip en een andere klassieker bij cadeau.